Ocena miejsca pracy: Bezpieczeństwo pracy w warsztacie samochodowym

Ocena miejsca pracy: Bezpieczeństwo pracy w warsztacie samochodowym

Dla większości ludzi praca jest istotną częścią ich życia. Aby zachować dobrą formę na długi czas i uniknąć wypadków, należy ostrożnie i odpowiedzialnie dbać o swoje zdrowie. Obydwa rozwiązania leżą w interesie zarówno pracowników, jak i pracodawców. Zwłaszcza w warsztatach samochodowych. W warsztacie czai się wiele niebezpieczeństw, a rozwój techniczny wcale ich nie zmniejsza. 

Bezpieczeństwo i ochronę zdrowia w pracy można osiągnąć tylko wspólnie w firmie, a zwłaszcza w warsztacie. Aby osiągnąć optymalną jakość miejsca pracy, osoby odpowiedzialne w firmach są prawnie zobowiązane do systematycznej identyfikacji i oceny wszelkich ryzyk i zagrożeń dla zdrowia, na które narażony jest człowiek w pracy. 

Ocena miejsca pracy: gdzie czyhają zagrożenia?

Na podstawie wyników określane są odpowiednie środki zapobiegania zagrożeniom dla przedsiębiorstwa. Cały ten proces nazywa się „oceną pracy”. Należy to następnie odnotować w tzw. dokumentach bezpieczeństwa i ochrony zdrowia i w razie potrzeby udostępnić np. inspektorowi pracy. 

Zagrożenia i zagrożenia dla zdrowia mogą mieć różne przyczyny w warsztacie, takie jak maszyny i narzędzia, chemikalia i promieniowanie, hałas i wibracje, stres i presja czasu, klimat i oświetlenie w pomieszczeniu lub postawa i obsługa ładunków. Potencjalnych źródeł zagrożeń szczególnie w warsztacie samochodowym jest wiele, zwłaszcza w związku z pracą maszyn. „Wiele wypadków ma miejsce w przypadku maszyn ręcznych (wiertarki, szlifierki, szlifierki itp.) i narzędzi ręcznych (śrubokręty, narzędzia tnące, nożyce do blachy itp.), ponieważ używane są uszkodzone lub niewłaściwe narzędzia lub ignorowane są proste środki ochronne” – stwierdza AUVA. W ten sposób powstał przewodnik dla firm dotyczący oceny miejsca pracy i bezpieczeństwa pracy w warsztatach samochodowych. 

Samochody elektryczne wymagają szczególnej ochrony

Kompletna instrukcja obsługi jako centralne źródło informacji ma tutaj kluczowe znaczenie. Równie ważna jest regularna konserwacja i sprawdzanie widocznych usterek.

Ponadto elektroniczne magazyny i sprzęt są potencjalnymi źródłami zagrożeń oraz rosnącego wykorzystania napięć powyżej 30 V AC (napięcie przemienne) i 60 V DC (napięcie stałe) w technologii pojazdów poprzez alternatywne napędy, takie jak ogniwa paliwowe, technologia hybrydowa i pojazdy elektryczne. Prowadzi to do zagrożenia porażenia prądem elektrycznym na skutek prądu ciała i wyładowania łukowego podczas pracy przy pojazdach, co z kolei stwarza szczególne wymagania w zakresie bezpieczeństwa pracy.

Wymagana w Austrii opieka nad bezpieczeństwem i higieną pracy jest realizowana w zakładach pracy zatrudniających do 50 pracowników w drodze inspekcji przynajmniej co dwa lata (1-10 pracowników) lub co trzy lata w przypadku stanowisk pracy wyłącznie biurowych oraz co roku (dla 11-50 pracowników). Kontrole te można zlecić firmie AUVA bezpłatnie, pod warunkiem, że pracodawcy nie zatrudniają łącznie więcej niż 250 pracowników.

Ustawa o bezpieczeństwie i higienie pracy jako obowiązek dla pracodawców

Podstawą prawną oceny w Austrii jest ustawa o bezpieczeństwie i higienie pracy (ASchG) i związane z nią przepisy. ASchG zawiera mandat prawny przysługujący pracodawcom w zakresie identyfikacji i oceny zagrożeń związanych z pracą na własną odpowiedzialność, a w rezultacie określenia, udokumentowania i wdrożenia działań mających na celu ich maksymalne wyeliminowanie lub ograniczenie. Celem jest ciągła poprawa warunków pracy, co powinno prowadzić do zapobiegania wypadkom przy pracy i minimalizacji zwolnień lekarskich.

Ocena ma na celu umożliwienie pracodawcy ciągłego doskonalenia oraz monitorowania bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników w sposób systematyczny i zorganizowany. Jak podkreśla Austriacka Izba Handlowa, w koncepcję oceny należy włączyć bezpośrednio dotkniętych pracowników.

Zasady zapobiegania ryzyku

Podczas oceny pracodawca ma obowiązek stosować następujące zasady zapobiegania ryzyku zgodnie z § 7 ASchG:

• Vermeidung von Risiken,
• Abschätzung nicht vermeidbarer Risiken,
• Gefahrenbekämpfung an der Quelle,
• Berücksichtigung des Faktors „Mensch bei der Arbeit“,
• Berücksichtigung der Gestaltung der Arbeitsaufgaben und Art der Tätigkeiten der Arbeitsumgebung, der Arbeitsabläufe und Arbeitsorganisation,
• Berücksichtigung des Standes der Technik,
• Ausschaltung oder Verringerung von Gefahrenmomenten,
• Planung der Gefahrenverhütung,
• Vorrang des kollektiven Gefahrenschutzes vor individuellem Gefahrenschutz,
• Erteilung geeigneter Anweisungen an die Arbeitnehmer.

Co do zasady pracodawca może przeprowadzić ocenę samodzielnie. W razie potrzeby należy wezwać odpowiednich specjalistów, np. specjalistów ds. bezpieczeństwa lub lekarzy medycyny pracy. Jednakże odpowiedzialność zawsze spoczywa na pracodawcy.

Należy wziąć pod uwagę te 8 kryteriów

W szczególności należy wziąć pod uwagę następujące kryteria:

• die Gestaltung und die Einrichtung der Arbeitsstätte,
• die Gestaltung und der Einsatz von Arbeitsmitteln,
• die Verwendung von Arbeitsstoffen,
• die Gestaltung der Arbeitsplätze,
• die Gestaltung der Arbeitsverfahren und Arbeitsvorgänge und deren Zusammenwirken,
• die Gestaltung der Arbeitsaufgaben und die Art der Tätigkeiten, der Arbeitsumgebung, der Arbeitsabläufe sowie der Arbeitsorganisation,
• der Stand der Ausbildung und Unterweisung der Arbeitnehmer sowie
• besonders gefährdete oder schutzbedürftige Arbeitnehmer.

Środki zapobiegawcze ustalane są na podstawie identyfikacji i oceny zagrożeń. Wyniki oceny ryzyka i związane z nimi środki zapobiegania ryzyku muszą być zapisane w dokumentach bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (dokumenty oceny). Dokumentacja musi być na bieżąco aktualizowana.

Ocena jest procesem ciągłym

Identyfikację i ocenę ryzyka należy w razie potrzeby poddać przeglądowi i dostosować do zmieniających się okoliczności. Należy tego dokonać w szczególności po wypadkach, gdy wystąpią choroby, co do których istnieje podejrzenie, że mają one związek z pracą, wprowadzeniu nowego sprzętu roboczego, materiałów roboczych lub procesów pracy, a także po nowych ustaleniach w zakresie projektowania pracy oraz na wniosek inspekcji pracy. 

Izba Handlowa i AUVA stworzyły przykładowe formularze do oceny i dokumentacji. Formularze te znajdują się na stronie internetowej  https://www.eval.at/  – wspólny projekt AUVA, WKO i AK, przy, jak to się mówi, „przyjaznym wsparciu ÖGB i Związku Przemysłowego” –  dostępny.