Najlepszy olej do starych silników

Najlepszy olej do starych silników

Oleje syntetyczne o niskiej lepkości z reguły nie nadają się do silników klasycznych samochodów. „Rzadki olej szybko dociera do miejsc trudnych do smarowania, takich jak wały wahaczy, głowice cylindrów czy łożyska wałków rozrządu” – wyjaśnia Harry Hartkorn, lider zespołu ds. technologii aplikacji w Liqui Moly. Jednak w wysokich temperaturach nie ma wystarczającego smarowania, szczególnie w łożyskach wału korbowego i korbowodu. Klasyczne samochody, a nawet starsze klasyczne samochody, mają silniki z innych materiałów, tolerancje produkcyjne i okresy wymiany oleju niż nowoczesne samochody.

Dużą różnicą pomiędzy dzisiejszymi olejami do samochodów klasycznych a olejami z przeszłości jest ich spektrum działania. „Nowoczesne oleje do samochodów zabytkowych znacznie przewyższają wcześniejsze oleje, ponieważ spełniają wymagania klasycznych silników i mają właściwości chroniące przed zużyciem zgodne z najnowszą technologią środków smarnych” – wyjaśnia specjalista ds. technologii Hartkorn. Zarówno wtedy, jak i teraz, smary są ważnymi elementami konstrukcji silnika. Smarowanie to tylko jedno z wielu zadań. Olej musi odciążać termicznie silnik, uszczelniać go, chronić przed oznakami zużycia i korozji oraz zapewniać pracę silnika. Poprzednich nie można porównywać z konstrukcjami i obciążeniami dzisiejszych jednostek. Właśnie dlatego tak ważne są oleje „szyte na miarę”, aby nie narażać silnika na ryzyko uszkodzenia.

Dietmar Schmid, inżynier ds. zastosowań w Liqui Moly, odwraca uwagę od konstrukcji silników i środków smarnych: „To, co było wtedy – niewiele dodatków lub nie było ich wcale, oleje smarowe na bazie wyłącznie mineralnej, zwane olejami niestopowymi, które zasadniczo różniły się od jakości oleju bazowego i różnych klas lepkości”. W porównaniu do nowoczesnych, zaawansowanych technologicznie olejów, te oleje smarowe miały prostą budowę i zawierały mniej dodatków. Ponieważ klasyczne jednosezonowe oleje silnikowe mają znacznie mniejszą płynność lub właściwości wydzieleniowe w porównaniu z olejami syntetycznymi, pozostają i lepiej przylegają do powierzchni metalowych, zapewniając w ten sposób znacznie lepszą ochronę przed zużyciem.

Według eksperta ds. olejów silnikowych, Schmida, materiał, z którego wykonane są łożyska, ma kluczowe znaczenie przy wyborze środka smarnego: „Łożyska blaszane były zwykle instalowane mniej więcej do czasów drugiej wojny światowej i niestety nie wytrzymują one wysokowydajnych olejów silnikowych, z biegiem czasu zmienia się ich właściwości i dochodzi do uszkodzeń łożysk”. W każdym przypadku Schmid zaleca sprawdzenie, czy podczas remontu silnika zostały już zamontowane łożyska z brązu lub czy nadal występują łożyska z blachy białej. Oleje niestopowe zachowują się neutralnie w porównaniu z łożyskami wykonanymi z blachy białej i zapewniają dobre właściwości smarne. „Te oleje są w zasadzie olejami jednosezonowymi i nie mają właściwości HD, a zatem nie są zdolne do przenoszenia zanieczyszczeń” – mówi Schmid i dodaje: „W przypadku silników zabytkowych, a zwłaszcza przedwojennych, nie należy po prostu wybierać na przykład oleju SAE 30. Ponieważ są one również dostępne jako oleje HD, które są równie nieodpowiednie do łożysk blaszanych jak smary ze specyfikacji API SC i wyższych, a także oleje wielosezonowe, takie jak SAE 20W-50. Do silników z cyną łożyska płytkowe, jednakże można stosować oleje o specyfikacjach API SA i API SB.”

W silnikach bez filtra oleju brud i ścieranie powinny oddzielić się od oleju i opaść do miski olejowej. Olej HD, który może przenosić brud, umożliwiłby mu cyrkulację, a tym samym sprzyjałby zużyciu łożysk. Inaczej jest w przypadku olejów niestopowych: aby zapewnić ochronę przed zużyciem, w takich silnikach ważne jest stosowanie niestopowego oleju jednosezonowego. Dlatego przy wymianie oleju należy spuścić stary olej, gdy jest gorący, aby dobrze wypłukać brud i ścieranie.

Trudno w to uwierzyć: w przypadku starych silników nadal wymagano okresów wymiany oleju wynoszących 1000 kilometrów. Dzięki rozwojowi dodatków do oleju i zainstalowaniu filtrów szczelinowych lepiej oddzielających brud i ścieranie od oleju silnikowego, a także wprowadzeniu łożysk z brązu, okresy między wymianami oleju silnikowego wydłużyły się mniej więcej trzykrotnie. Wraz z rozwojem wielosezonowych olejów silnikowych HD możliwa była jazda przez cały rok, a w połączeniu z wkładem filtra oleju, który zastąpił filtr szczelinowy, okresy między wymianami oleju również szybko wzrosły z 5 000 do 7 500 do ponad 10 000 kilometrów. „Dziś olej silnikowy nie jest już wybierany na podstawie klasy lepkości, lecz należy ściśle przestrzegać instrukcji obsługi producenta” – mówi Schmid, opisując rozwój ostatnich dziesięcioleci. (A. Tempelmayra)