Willen we echt robotauto’s?

Willen we echt robotauto’s?

Automobile der Zukunft werden, unabhängig von der Antriebsart, zunehmend automatisiert unterwegs sein – zuerst einzelne Aufgaben und Fahrsituationen übernehmen und in weiterer Folge selbständig fahren können. „Einerseits steigt das Verkehrsaufkommen und damit die Komplexität, andererseits darf die Sicherheit keinesfalls darunter leiden. Dabei können uns automatisierte Systeme entlasten“, sagt Öamtc-Verkehrspsychologin Marion Seidenberger. Eigene Tests des Autofahrerclubs zeigen, dass gut funktionierende Assistenzsysteme zu einer Reduzierung der Unfallzahlen beitragen oder zumindest die Unfallschwere deutlich mildern können. Doch ein Knackpunkt für die breite Einführung ist, neben der technischen Machbarkeit und rechtlichen Fragen, die Akzeptanz der Lenker*innen.

De mobiliteitsclub hield in april 2022 een enquête onder 860 leden om de stemming vast te leggen. De ondervraagden zien een voordeel in zelfrijdende auto’s vooral voor mensen met een beperking (26 procent), voor forensen en mensen die veel autorijden (21 procent), voor ouderen (15 procent) en voor degenen die andere weggebruikers in gevaar brengen door te rijden onder invloed of te hard rijden (15 procent). Op de vraag hoe ver geautomatiseerd rijden kan of moet gaan, zijn de antwoorden opmerkelijk ten opzichte van 2016: 28 procent van de ondervraagden is van mening dat de auto alle rijtaken volledig moet overnemen (2016: 17 procent). 57 procent van de deelnemers zegt dat de auto de best mogelijke ondersteuning moet bieden, maar dat de hoofdverantwoordelijkheid bij de bestuurder moet blijven liggen (2016: 63 procent). Slechts 13 procent van de ondervraagden vindt dat de auto alleen basisveiligheidsmechanismen mag bieden (2016: 19 procent).

63 procent van de ondervraagden ziet het belangrijkste voordeel van automatisch rijden als het helpen voorkomen van verkeersongevallen. Ook zou het een voordeel zijn als je niet zelf op lange, eentonige routes hoeft te rijden (46 procent). 40 procent ziet het als een voordeel om mensen te laten autorijden die dat zelf niet kunnen. 38 procent van de ondervraagden kijkt er naar uit om niet meer zelf te hoeven parkeren. 37 procent van de deelnemers ziet het voordeel dat ze niet meer voortdurend op snelheidslimieten hoeven te letten. Voor zeker 14 procent zou een voordeel van zelfrijdende auto's de mogelijkheid zijn om onderweg te slapen. “Er valt een zekere desillusie waar te nemen als het gaat om de vraag ‘Niet meer alleen met stressvolle situaties om moeten gaan’: In een vergelijkbaar onderzoek van de club in 2016 noemde 40 procent dit als voordeel van automatisch rijden, maar dit jaar was dat slechts 29 procent. Dit zou een aanwijzing kunnen zijn dat de technologie inmiddels wat minder vertrouwd is”, zegt de verkeerspsycholoog van de mobiliteitsclub.

Eén vraag aan de ÖAMTC-leden was welke belangrijkste zorgen zij zouden hebben bij de aanschaf van een zelfrijdende auto vanuit het perspectief van vandaag. Het grootste voorbehoud onder de ondervraagden is de angst voor onjuiste beslissingen door geautomatiseerde voertuigen – deze daalde aanzienlijk van 76 procent (2016) naar 67 procent (2022). De zorgen over elektronische fouten of schade daalden van 72 procent (2016) naar 65 procent (2022). Een opmerkelijke 56 procent van de ondervraagden is bang voor aanvallen van hackers of dat het voertuig door iemand anders wordt overgenomen. Een belangrijk punt in dit verband is de beveiliging van gegevens. "De systemen worden steeds intelligenter en genetwerkt. Op het gebied van de verkeersveiligheid is dit toe te juichen - maar de auto mag in geen geval een data-octopus worden. Het is voor het Öamtc duidelijk dat alleen de voertuigeigenaar kan beslissen over het gebruik van gegevens die zijn gegenereerd en mogelijk zijn opgeslagen in het voertuig", legt Seidenberger uit. Naast vragen over datasoevereiniteit is ook de bescherming tegen hackers en datadiefstal een onderwerp dat de mobiliteitsclub bezighoudt.