Wie is eigenlijk eigenaar van de Duitse autofabrikanten?

Wie is eigenlijk eigenaar van de Duitse autofabrikanten?

Iedereen die het nieuws op de voet volgt zal het recente dispuut op de jaarlijkse algemene vergadering van FC Bayern München niet kunnen ontlopen. Het gaat over de sponsoring van de club door Qatar, die delen van de fanbase boos maakt vanwege de mensenrechtenschendingen in het emiraat. Het gaat om ongeveer 20 miljoen euro. Dat is natuurlijk nog maar het topje van de ijsberg, want zoals waarnemers terecht opmerkten, heeft de club ook een veel belangrijker sponsorcontract met Audi. De autofabrikant heeft zelfs aandelen in Bayern München. En alleen Qatar heeft een belang in Audi's moederbedrijf VW. De auto-industrie zag dit als een kans om de huidige aandeelhoudersstructuur van Duitse autofabrikanten onder de loep te nemen.

Laten we bij VW blijven. De zogenaamde free float, d.w.z. de ‘kleine aandeelhouders’, heeft hier traditioneel geen zeggenschap over. Grootaandeelhouders zoals de familie Piëch/Porsche, die via Porsche Automobil Holding SE ruim 31 procent van de aandelen in handen heeft, en de deelstaat Nedersaksen hebben de zeggenschap over de groep. En al jaren ook Qatar Holding, via welke de sjeikdom 14,6 procent van de aandelen in handen heeft.

Geruchten over nieuwe structuren bij VW

Bij VW lijkt overigens een grote herstructurering van de groeps- en aandeelhoudersstructuur aan de gang. Volgens berichten in de Duitse media onderzoekt de familie momenteel de verkoop van delen van hun VW-bezit. Ze wil het geld naar verluidt steken in de sportwagendochter Porsche, die zich voorbereidt op een beursgang – en daarmee een spin-off van VW.

De eigendomsstructuur bij BMW is wat eenvoudiger – vooral als je weet dat de familie Quandt achter investeringsmaatschappij Aqton zit. Sterker nog, Stefan Quandt en zijn zus Susanne Klatten verdeelden de erfenis over de bijbehorende stemrechten. Zij controleren dus het autobedrijf, maar ruim 53 procent van de aandelen is in free float.  

Nummer drie blijft: Daimler. De Mercedes-moeder is deels in Chinese handen. Deze zijn op hun beurt groter dan eerder werd gedacht. Dit betekent het volgende: als gevolg van de afsplitsing van de vrachtwagenactiviteiten van Daimler moet de Beijing Automotive Group (BAIC) zijn aandelenbezit bekendmaken en heeft zojuist aangekondigd dat het al ongeveer tien procent (in totaal precies 9,98 procent) van Daimler in handen heeft (hiermee wordt niet eens rekening gehouden in het officiële aandeelhoudersoverzicht van de groep - zie foto's). Het staatsbedrijf uit Peking is via een joint venture ook een productiepartner van de Zwaben.  

Maar daar houdt de Chinese invloed bij Daimler niet op: ook een zekere Tenayou3 Prospect Investment Limited heeft bijna tien procent van de aandelen in handen. Achter Tenayou3 Prospect staat de Chinese investeerder Li Shufu van autofabrikant Geely. Je kunt dus zeker zeggen: wat Nedersaksen is voor VW, is China nu voor Daimler: een kernaandeelhouder zonder wie niets werkt.

Wie betaalt, creëert

Strikt genomen is de situatie hier nog erger omdat er, in tegenstelling tot VW, geen machtige Duitse grootaandeelhouder is die als tegenwicht kan dienen. Daimler heeft ook een investeerder uit het Midden-Oosten betrokken: de Kuwait Investment Authority heeft bijna zeven procent van de aandelen in de Mercedes-fabrikant. In ieder geval is de Duitse auto-industrie als geheel niet langer in Duitse handen; het wordt al grotendeels gecontroleerd door grote aandeelhouders uit het Midden- en Verre Oosten. Niet atypisch voor de huidige economische machtsstructuur. En hier is de cirkel rond het voetbal rond. Ook daar hebben – vooral in de Engelse Premier League – steeds meer investeerders van het Aziatische continent de leiding.