Potencjalny wpływ Covid-19 na wartości rezydualne

Potencjalny wpływ Covid-19 na wartości rezydualne

Od połowy marca pandemia korona mocno zawładnęła życiem społecznym i gospodarczym w większości krajów. Sytuacji trudno porównywać z jakimkolwiek kryzysem w przeszłości: bezpośrednia sprzedaż samochodów w salonach została zatrzymana ze względu na regulacje i może zostać przeniesiona jedynie do kanału internetowego. Ponieważ jednak urzędy rejestracyjne dokonują rejestracji tylko w wyjątkowych przypadkach, rynek jest tymczasowo praktycznie zamknięty. Zmieni się to wraz ze stopniowym otwieraniem sklepów detalicznych od wtorku po Wielkanocy – nie jest jednak jeszcze jasne, czy otwarcie uda się utrzymać i jak zmieni się sytuacja sprzedażowa i częstotliwość klientów w wyniku wprowadzenia środków dystansowania społecznego.

Oczywiście kryzys nie dotyka tylko branży motoryzacyjnej – działania mające na celu powstrzymanie korona wirusa już prowadzą do załamania popytu w różnych sektorach gospodarki, szczególnie w branży turystycznej. Jak trwały będzie spadek popytu na rynku motoryzacyjnym spowodowany pandemią, można się obecnie jedynie domyślać. Będzie to w dużej mierze zależało od stabilności siły nabywczej i zaufania konsumentów w nadchodzących miesiącach. Jeżeli bezrobocie utrzyma się na wysokim poziomie w dłuższej perspektywie i coraz więcej firm będzie dotkniętych problemem pracy w niepełnym wymiarze godzin, inwestycja w nowy samochód prawdopodobnie nie będzie najważniejszym priorytetem dla większości konsumentów i firm.

Doświadczenia kryzysu finansowego z lat 2008/2009 – które tylko częściowo można porównać z sytuacją obecną – pokazały, że ożywienie popytu może potrwać znacznie dłużej, niż początkowo zakładano. Znalazło to również odzwierciedlenie w kształtowaniu się wartości rezydualnej samochodów w tamtym czasie: utrata wartości 3-letnich samochodów używanych była w większości segmentów pojazdów znacznie mniejsza w ciągu pierwszych 6 do 9 miesięcy po wypadku niż w kolejnych 2 latach. W krótkim okresie wartości spadły średnio o -1,3%, ale w średnim okresie utrata wartości wyniosła około -6%.

Wpływ na wartość rezydualną

Aby nakreślić możliwe scenariusze obecnego kryzysu wartości rezydualnych, warto przyjrzeć się najważniejszym czynnikom, które w znaczący sposób wpływają na wartość rezydualną pojazdu: ważną rolę odgrywają między innymi wielkość dostaw, sytuacja popytowa i, co nie mniej ważne, nowa faktycznie pobierana cena, biorąc pod uwagę rabaty. W szczególności rabaty mają bezpośredni wpływ na wartość końcową, ponieważ różnicy przyznanej w cenie katalogowej nie da się później zniwelować na rynku używanym. Strategia producenta w zakresie krótkoterminowych rejestracji i wielkości wynajmu ma również bezpośredni wpływ na oczekiwaną wielkość podaży na rynku samochodów używanych, a tym samym na cenę i wartość rezydualną.

Po pierwsze, jeśli chodzi o wielkość dostaw: dopóki podaż zaspokaja popyt, wartość rezydualna może utrzymać się na wysokim poziomie. Jeżeli w trakcie rozwijania asortymentu wystąpi nadpodaż pojazdów – nawet jeśli będzie to tylko etapowe – ucierpi wartość rezydualna, która w pewnych okolicznościach może być również trwała. W ostatnich tygodniach prawie wszyscy producenci w UE tymczasowo wstrzymali produkcję, co znajdzie odzwierciedlenie w spadku wolumenu nowych samochodów w tym roku, a co za tym idzie, w kolejnych latach również przełoży się na niższy wolumen młodych samochodów używanych.

Niski popyt i walka rabatowa niczym miecz Damoklesa

Po stronie popytu zapowiadał się już słaby rok bez wpływu korony wirusa: liczba rejestracji nowych samochodów od stycznia do lutego spadła o 10,0% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. Ze względu na obecną niepewną sytuację w nadchodzących miesiącach popyt prawdopodobnie ulegnie dalszemu załamaniu, zarówno ze strony nabywców prywatnych, jak i klientów komercyjnych. Jeśli producenci i dealerzy zareagują na ten spadek popytu wysokimi rabatami, w średnim okresie wartość rezydualna młodych używanych samochodów znajdzie się pod poważną presją.

Natomiast tendencja w zakresie zgłoszeń pojazdów używanych była nadal pozytywna aż do lutego, ze wzrostem o 1,9% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. Można jednak również założyć, że popyt będzie spadał w czasach niepewnej koniunktury gospodarczej. Ponadto ze względów płynnościowych niektórzy dealerzy mogą być zmuszeni do szybkiej sprzedaży używanych samochodów znajdujących się obecnie na rynku po niezwykle wysokich rabatach. Miałoby to wpływ na wartości rezydualne w krótkim okresie.

Scenariusze wyjścia z kryzysu

Eurotax zbadał pięć możliwych scenariuszy ożywienia gospodarczego pod kątem ich prawdopodobieństwa:

Dwa najlepsze scenariusze zakładają krótki, ale mocny kryzys i mniej lub bardziej szybkie ożywienie rynku – czyli przebieg kryzysu w kształcie litery V. Scenariusz środkowy zakłada powolne powrót do poziomów sprzed kryzysu. W tym przypadku krzywa ma kształt litery U, przy czym długość doliny będzie w dużym stopniu zależała od dalszego rozwoju liczby infekcji i związanych z tym szkód ekonomicznych. Dwa najgorsze scenariusze zakładają długą recesję z długoterminowymi negatywnymi skutkami dla ogólnej sytuacji gospodarczej i popytu.

Biorąc pod uwagę obecną sytuację rynkową, prawdopodobieństwo dwóch scenariuszy jest podobne: „powolne ożywienie w kształcie litery U” i „umiarkowanie szybkie ożywienie w kształcie litery V”. „Obecnie możemy spodziewać się powolnego lub umiarkowanie szybkiego ożywienia gospodarczego” – mówi Robert Madas, menedżer ds. wyceny w Eurotax Austria. „Nie oczekuje się, że po nagłym spadku nastąpi bardzo gwałtowne ożywienie, ale raczej umiarkowanie szybkie lub powolne ożywienie rynku”.

„Interakcja dodatkowych rabatów i popytu będzie kluczowa dla rozwoju wartości rezydualnej” – kontynuuje Robert Madas. „Jeśli w wyniku kryzysu na dłuższy okres zostaną przyznane niezwykle wysokie rabaty, szczególnie na rynku nowych samochodów, to spodziewamy się umiarkowanej utraty wartości w tym roku na poziomie około minus 1% do 2%” – kontynuuje Robert Madas. „W średnim okresie można jednak spodziewać się silniejszej korekty wartości rezydualnych na poziomie około 3% do 4%. W przypadku wysokich rabatów udzielanych na rynku samochodów używanych w krótkim okresie można spodziewać się w tym roku większej utraty wartości, choć w średnim okresie wartości powinny być bardziej stabilne, pod warunkiem utrzymania się rabatów na rynku samochodów nowych w granicach limitów.

Jednak obecnie jest zbyt wcześnie, aby sporządzić ostateczną prognozę dotyczącą średnioterminowych skutków Covid-19 będzie miał dla gospodarki, a następnie na rynki samochodów używanych. Obecnie obserwuje się pierwsze pozytywne oznaki w postaci nowych infekcji, które pojawiają się każdego dnia. Wyraźnie jednak zauważalne są także wysokie koszty ekonomiczne wynikające z działań niezbędnych do powstrzymania pandemii. Najbliższe tygodnie będą zatem kluczowe dla dalszej analizy sytuacji rynkowej i dostosowania scenariuszy w celu oszacowania przyszłego rozwoju sytuacji na rynku samochodów używanych.