Het slechtste autojaar sinds 1984
2020 was een ramp, 2021 was nog een stukje erger. De registraties van nieuwe auto's in Oostenrijk zijn met 3,6 procent gedaald tot minder dan 240.000 exemplaren – het niveau van de jaren tachtig! Er zou zeker vraag zijn, maar de producten zijn vaak schaars.

Het slechtste autojaar sinds 1984
Nu is het officieel: het jaar 2021 was er voor de binnenlandse autohandel één om snel te vergeten – in ieder geval in de nieuwe autosector. Het aantal nieuwe inschrijvingen in het catastrofale jaar 2020 was juist lager. Met 239.803 auto’s waren er in 2021 3,6 procent minder nieuwe auto’s op de weg dan het jaar ervoor. Vergeleken met het pre-crisisjaar 2019 werden ruim een kwart minder auto’s verkocht.
De Oostenrijkse auto-industrie – auto-importeurs en autodealers – heeft dit nu samen met Statistics Austria bekendgemaakt. De nieuwe registratiecijfers gepresenteerd door Peter Laimer, verantwoordelijk voor voertuigstatistieken bij Statistics Austria, documenteerden het slechtste autojaar sinds 1984 als het gaat om registraties van nieuwe auto's. Het 20-jarige gemiddelde bedraagt 310.600 nieuwe auto-registraties per jaar.
Chiptekort is een groet
Tot een paar maanden geleden zou dit niet voor mogelijk zijn gehouden: "In de eerste helft van het jaar heerste er iets van optimisme", herinnert Günther Kerle, woordvoerder van de Oostenrijkse auto-importeurs, "maar toen werd de afhankelijkheid van de auto-industrie van computerchips en andere essentiële onderdelen uit Azië duidelijk." Door het tekort aan halfgeleiders ontstonden er leveringsproblemen en lange levertijden tot wel een jaar. “De vraag zou er zijn, maar de producten meestal niet”, zo vat Kerle de bijzondere situatie samen.
Aan vraag is eigenlijk geen gebrek, zoals de voorzitter van het Federaal Comité voor Voertuighandel van de Oostenrijkse Kamer van Koophandel, Klaus Edelsbrunner, benadrukt: “De vraag is er, de klanten zijn in onze showrooms, maar de voertuigen zijn vaak niet of pas na lange wachttijden beschikbaar.” Hij schrijft dit deels ook toe aan het feit dat fabrikanten de beschikbare chips vooral in elektrische auto's installeren (die ze alleen al vanwege het wagenparkverbruik moeten pushen) en in de duurdere modellen waaraan ze meer verdienen. Maar dit zijn niet noodzakelijkerwijs de voertuigen die klanten willen.
Particulieren kopen nauwelijks elektrische auto’s
Dit blijkt opnieuw uit de analyse van Statistics Austria: dit documenteert op het eerste gezicht een echte run op alternatieve aandrijvingen: de registratienummers van benzine- en vooral dieselauto’s zijn in 2021 aanzienlijk gedaald, maar het aantal auto’s op alternatieve brandstoffen is bijna verdubbeld tot 90.062 voertuigen. De meeste hiervan zijn echter gekocht door rechtspersonen, dat wil zeggen bedrijven. Bij puur elektrische auto's (waar de verkoop vorig jaar ruim verdubbelde tot 33.366 voertuigen) bedroeg het aandeel bedrijfsaankopen zelfs zo'n 84 procent. Met andere woorden: “De particuliere markt wil niet echt op gang komen”, benadrukt importeur-woordvoerder Kerle.
Hij wijt dit vooral aan twee factoren: de laadinfrastructuur, die nog niet optimaal ontwikkeld is, en de bestaande ‘tarievenjungle’ met moeilijk te vergelijken voorwaarden van verschillende aanbieders, waarvoor klanten ook hun eigen kaarten nodig hebben.
Ondertussen ziet Edelsbrunner dat dealers onder druk staan: "We zitten gevangen tussen twee fronten: enerzijds de politici die e-mobiliteit pushen en die de fabrikanten moeten volgen. Aan de andere kant de klanten, die nog steeds sceptisch zijn." Ondertussen doet de fabrikant het goed ondanks de zwakke kentekens in veel landen. Ze profiteren van hogere verkoopprijzen, omdat kortingen nauwelijks een probleem zijn in tijden van knelpunten in de levering, en ze maken, zoals Edelsbrunner benadrukt, miljarden winst. De dealers staan echter onder druk en krijgen weinig hulp. Zelfs hun jaarlijkse doelstellingen zouden niet worden verlaagd en in sommige gevallen zouden ze zelfs onder druk komen te staan door nieuwe concepten, zoals de agency-modellen van sommige fabrikanten.
2022 zal niet veel beter zijn
Vertegenwoordigers van de sector zijn het erover eens dat 2022 niet veel beter zal worden. Dit, vooral omdat de twee spelbrekers, de COVID-19-pandemie en het chiptekort, ons zullen blijven vergezellen. “2022 wordt opnieuw een heel moeilijk jaar”, zegt Edelsbrunner.
Aan permanent aangekondigde belastingverhogingen moet nu een einde komen, zoals Kerle eist, omdat ze de consumenten nog meer van streek zouden maken. Over belastingen gesproken: de introductie van NoVA voor lichte bedrijfswagens leidde in 2021 tot vervroegde aankopen en leidde tot meer nieuwe registraties in het vrachtwagensegment. Eén van de begunstigden van de situatie met leveringsproblemen was de markt voor gebruikte auto's, die in 2021 groeide en waar ook de prijzen aanzienlijk stegen.
De best verkochte personenautomerken in 2021 waren VW, vóór Skoda en BMW. Alle drie hadden echter dalende cijfers. Bijna alle fabrikanten registreerden deze cijfers; Audi, Fiat en Toyota vormden de uitzondering met stijgingen in de dubbele cijfers. VW verkocht ook de meeste elektrische voertuigen, gevolgd door Tesla en Renault. De meest populaire voertuigcategorie zijn nog steeds SUV's en terreinwagens, die zelfs met nog eens 18,8 procent zijn gestegen en nu bijna 40 procent van alle registraties van nieuwe auto's in Oostenrijk voor hun rekening nemen.