Bescherming van werknemers: veiligheid voor uw werknemers

Bescherming van werknemers: veiligheid voor uw werknemers

Het dagelijks leven in de werkplaats is hectisch, de streeftijden zijn extreem krap en als de verkeerde reserveonderdelen worden besteld of niet op tijd worden geleverd, gebeurt het ergste: stilstand. De klok tikt, de niet-declarabele werkuren kosten geld. In zo’n vervelende situatie kunnen overhaaste acties, kortsluitreacties of black-outs snel optreden. Zack – en op dit moment gebeurt er een stom ongeluk op het werk. Maar wanneer is de werkgever aansprakelijk? “Alleen als hij het arbeidsongeval opzettelijk of door grove nalatigheid heeft veroorzaakt”, legt arbeidsrechtadvocaat Tino Enzi van HSP Rechtsanwälte uit. Door premies voor de ongevallenverzekering voor zijn werknemers te betalen, heeft de werkgever zichzelf uit de aansprakelijkheid afgekocht. De technische term heet juridische cessie: de aanspraken van de werknemer worden overgedragen aan de sociale verzekeraar. 

Tenzij er sprake is van opzet of grove schuld van de werkgever. De verzekering krijgt dan het geld terug van het bedrijf – ook al is de werknemer deels schuldig. 

In een dergelijk geval zou het praktisch zijn als de werkgever kon bewijzen dat hij aan alle arbeidsveiligheidsregels heeft voldaan. De hamvraag is daarom: hoe zorg je ervoor dat aan alle eisen wordt voldaan als het ergste tot het ergste komt? Of nog beter: Hoe voorkom je ongelukken in het algemeen? 

De oplossing ligt in de klassieke W-vragen:Wie, wat, wanneer, hoe. De vijfde W, datWaaromis eenvoudig: voldoen aan uw zorgplicht als goed werkgever. En om problemen te voorkomen. 

Werkgevers moeten hier aandacht aan besteden

Arbeidsrechtdeskundige Tino Enzi maakte snel duidelijkheid over het ‘wie’: de werkgever moet zijn werknemers instrueren of laten geven. Hij kan dit delegeren aan interne medewerkers, zoals beveiligers. Of hij schakelt externe partijen in, zoals trainers of de fabrikant van een nieuwe machine, om de veiligheidsinstructies uit te voeren. Ook online trainen met passende modules is een goede manier. U heeft het voordeel dat de opleidingscertificaten in het systeem worden opgeslagen en eenvoudig kunnen worden toegewezen aan individuele medewerkersdossiers. Want ook iedere cursus, iedere training, iedere instructie moet gedocumenteerd worden. Bij groepstrainingen geldt de ondertekende presentielijst als documentatie. 

Waar werknemers op getraind moeten worden 

Het beantwoorden van de ‘wat’-vraag is lastiger. Er wordt een fundamenteel onderscheid gemaakt tussen informatie en instructie ( § 12 of § 14 Wet op de werknemersbescherming ASchG ). Informatie biedt algemene kennis over ongevallenpreventie en kan ook worden gegeven door veiligheidsdeskundigen of de ondernemingsraad. Het verschil met instructie: Het verwijst naar de specifieke werkplek en verantwoordelijkheidsgebied van elke individuele medewerker. De werkgever of zijn managers zijn hier verantwoordelijk voor. Niettemin moeten werknemersvertegenwoordigers/ondernemingsraad, veiligheidsspecialisten en bedrijfsartsen bij de planning betrokken worden. “Elke medewerker moet op de hoogte zijn van de regelgeving die voor zijn of haar werkgebied geldt”, zegt Enzi. Dat dit niet zo eenvoudig is als het klinkt onderstreept hij met een voorbeeld: voor werknemers in de werkplaats of het magazijn gelden andere veiligheidsmaatregelen dan voor werknemers in kantoren. Wat als de kantoormedewerkers ook regelmatig in de werkplaats moeten werken omdat ze bestellingen verzamelen of uitdelen? “Dan moet de werkgever ze trainen op welke paden ze mogen gebruiken, welke veilige afstanden ze moeten houden tot de machines en wellicht beschermende kleding in spuiterijen.” Dit alles moet goed worden doordacht en regelmatig worden bijgewerkt. Over het algemeen zijn de instructies voor productiefaciliteiten complexer. 

Timing van veiligheidsinstructies

Het ‘wanneer’ vereist planning. "Er worden instructies gegeven bij de eerste keer dat je met een baan begint en als er iets verandert. Bijvoorbeeld als er een nieuwe machine in gebruik wordt genomen, nieuwe werkmaterialen worden geïntroduceerd of procedures worden gewijzigd. Of als het verantwoordelijkheidsgebied van een medewerker verandert." Enzi's advies is om ongevallen, bijna-ongevallen en personeelsverloop in verband met veiligheidsproblemen te gebruiken als een kans voor herziening: ze brengen allemaal fouten in de transmissie aan het licht. Regelmatige opfriscursussen zijn ook verplicht. Enzi wil geen aanbevelingen doen voor hun interval. "Het hangt af van het bedrijf. Eén keer per jaar is misschien niet genoeg." 

De kunst van het opleiden van medewerkers

Het ‘hoe’ ontbreekt nog: ‘De medewerker moet begrijpen wat je hem wilt overbrengen.’ Voor medewerkers die een vreemde taal spreken betekent dit met een tolk of in ieder geval met schriftelijke documenten in alle talen die in het bedrijf vertegenwoordigd zijn. Omdat tevens moet worden gedocumenteerd dat de medewerker de inhoud heeft begrepen, dienen deze documenten door de medewerker in de moedertaal te worden ondertekend en bij het personeelsdossier te worden gevoegd. Dit spreekt ook in het voordeel van online trainingen: ze zijn beschikbaar in veel vertalingen, ze volgen de trend naar gamificatie met speelse didactiek die past bij het leertype en eindigen vaak met een kleine test om er zeker van te zijn dat de inhoud wordt begrepen.  

Overtredingen moeten ook bestraft worden

Laatste: Wie controleert dit? De Arbeidsinspectie. Het stelt volledige documentatie zeer op prijs. Documentatie van ongevallen en bijna-ongevallen is ook verplicht. Wat de arbeidsinspecteurs nog aan het onderzoeken zijn: het uitvaardigen van wetten die plaatsing vereisen, EHBO-uitrusting, de aanstelling van een veiligheidsvertegenwoordiger per tien werknemers, brandbeveiliging en evaluatie van de werkplek (hoogte, oppervlakte, licht, lucht). Dit laatste blijft de werkgever niet bespaard, ook al heeft hij slechts één werknemer in dienst. Het gaat hier om werkgerelateerde, fysieke en psychologische stress. Overigens gelden er speciale regels voor aanstaande of zogende moeders. 

Het serieus nemen van de taak van arbeidsinspecteurs is ook in geldelijk opzicht de moeite waard. Afhankelijk van de ernst kan het voor de eerste keer melden van overtredingen van de ASchG tussen de 166 en 8.324 euro kosten, of het dubbele bij herhaalde overtreding. En dat kan snel erg duur worden voor werkgevers en hun bedrijven. 

De belangrijkste trainingsinhoud voor medewerkers is…

Basis onderwerpen:

Algemene werknemersbescherming: bijv. verduidelijking van voorwaarden, verplichtingen van werkgevers en werknemers, preventie, veiligheidsvertegenwoordigers, stopprincipe, brandbeveiliging, eerste hulp, orde en netheid

Etiketteringsverordening: bijv. gevaren en bronnen van gevaar, waarschuwings-, verbods-, verplichte-, informatie- en reddingsborden

Vallen en vallen: bijv. vallen op het niveau/van de ladder, correcte omgang met ladders, oorzaken van vallen, uitglijden en struikelen, beschermende maatregelen

Scherm werkstation: bijv. beeldschermvoorschriften, ergonomie en gevolgen van een verkeerde werkhouding, inrichting van de werkplek en omgeving, oogonderzoeken en computerbrillen, compenserende oefeningen

Mechanische gevaren: bijv. gevaren en bronnen van gevaar, soorten en frequentie van verwondingen, CE-markering, beschermende maatregelen, veilige omgang met arbeidsmiddelen

Brandbeveiliging: bijv. brandveiligheidsvoorschriften, brandoorzaken, brandbeveiliging, detectie- en brandbestrijdingssystemen, vluchtwegen en nooduitgangen, gedrag bij brand

Speciale onderwerpen:

Elektrische gevaren: b.v. bronnen van gevaar en beschermingsmaatregelen, maatregelen ter bescherming tegen fouten, werken in spanningsloze toestand/werken onder spanning, controleren en controleren van elektrische installaties, eerste hulp

Gevaarlijke werkmaterialen: bijv. GHS/CLP etikettering, opslag en hantering van gevaarlijke stoffen, grenswaarden, inname en effecten, bescherming van kwetsbare groepen

Lawaai en trillingen: bijv. gezondheids- en veiligheidsrisico’s, grenswaarden en monitoring, geluidsreducerende maatregelen, gehoorbescherming (soort en duur van slijtage), maatregelen tegen trillingen

Thermische gevaren: bijv. warme en koude media (beïnvloedende factoren, mate van brandwonden/bevriezing, beschermende maatregelen), eerste hulp, klimatologische gevaren

Heffen en dragen: bijv. soorten fysiek onjuiste belastingen, handmatige lastbehandeling, grenswaarden, maatregelen, compensatieoefeningen 

Stralingsbescherming: bijv. Röntgensystemen en straling, elektromagnetische golven, gezondheidsrisico's, stralingsbescherming, 3-A-regel

Explosiebescherming: Ontstekingstemperatuur, vlampunt, explosiegrens, apparaten en beveiligingssystemen, EX-zones, eerste hulp

Industriële vrachtwagens: bijv. gevaren en oorzaken van ongevallen veroorzaakt door vorkheftrucks of pallettrucks, het omgaan met batterijen, laadstations, veiligheidsvoorzieningen, eerste hulp

Psychische stress: bijv. arbeidsomstandigheden, stress en stressoren, eustress en stress, progressie en tekenen van burn-out, werksfeer

Zo is arbeidsveiligheid in uw bedrijf

In 1995 bewees de Amerikaanse DuPont-medewerker Berlin Bradley een verband tussen de volwassenheid van een bedrijfscultuur en het aantal arbeidsongevallen dat plaatsvindt. Welk volwassenheidsniveau bereikt uw bedrijf?

•          Volwassenheidsniveau 1:Ongevallen op het werk gebeuren, het is onvermijdelijk. Het management voelt zich niet verantwoordelijk en hecht verder weinig waarde aan arbeidsveiligheid. Het is niet verwonderlijk dat het aantal ongelukken en bijna-ongevallen toeneemt.

•          Volwassenheidsniveau 2:Ongevallen op de werkvloer worden nog steeds als onvermijdelijk beschouwd, maar je wilt niet betrapt worden. Daarom stelt het management regels op om hun aantal zo laag mogelijk te houden. Overtredingen resulteren in waarschuwingen en sancties.  

•          Volwassenheidsniveau 3:Werkongevallen kunnen eigenlijk volledig worden voorkomen omdat de medewerkers erachter staan ​​(“Ik wil niet gewond raken”). Zij hebben hier veel moeite voor gedaan. Het addertje onder het gras: succes hangt af van individuele inzet. Dit kan geweldig zijn op de ene afdeling, maar niet op de volgende. 

•          Volwassenheidsniveau 4:Het management zelf streeft naar een nul-ongevallendoel (“We willen niet dat iemand gewond raakt”). Arbeidsveiligheid is een bedrijfsdoelstelling die gelijkwaardig is aan kwaliteit of productiviteit. Alle managers zijn voortdurend alert op mogelijke bronnen van gevaar, zoals een extra soundtrack.